Odcinek międzynarodowego szlaku R9, łączącego Adriatyk z Bałtykiem (zwany też Szlakiem Bursztynowym).

Przebieg na obszarze Doliny Baryczy:

Trzebnica - Nowy Dwór - Domanowice - Koniowo - Koniówko - Jaz Niezgoda - Ruda Sułowska - Olsza - Baranowice - Szkaradowo - Jutrosin.

Długość odcinka - 49,5 km

Opis szczegółowy szlaku

Przez terytorium dzisiejszej Polski przechodził znaczny odcinek Głównego Szlaku Bursztynowego. Na obszarze Dolnego Śląska, od przejścia Polskie Wrota koło Kudowy na Ziemi Kłodzkiej kierował się na północ przez Bardo Śląskie, oklice Lutomierza, okolice Białobrzezia, równinę Wrocławską, okolice Jaksonowa, Wrocław. Następnie dalej na północ do ujścia Wisły.

Leżące niedaleko Wrocławia Partynice miały swój udział w znalezisku bursztynów na tym terenie. Podczas budowy Hali stulecia i przeniesienia budowy hipodromu do Partynic i w trakcie dokonywanych już prac w dniach 1 i 2 VI 1906r. natrafiono na jamę o wymiarach 1,7x1,2m i głębokości do 2m - wypełnioną nieobrobionym bursztynem. Natomiast fragment trasy R9, łączącej Morze Adriatyckie z Morzem Bałtyckim przebiega w małej części przez obszar Doliny Baryczy na długości 49,5km.

Jedną z najstarszych na nim miejscowości są Baranowice – wzmiankowane na rok 1341 jako posiadłość rycerska Baranowicz. W miejscowości tej można skorzystać z noclegów agroturystycznych podczas wędrówki wspomnianym szlakiem. Podobnie, jak Domanowice wieś jest usytuowana w malowniczo- przyrodniczej okolicy. Jednym z największych ośrodków wypoczynkowych na trasie jest Centrum Edukacyjno-Turystyczne Naturum w Rudzie Sułowskiej, posiadające swoje centrum leżące tuż przy głównej drodze.

Atrakcją pozostaje tu tzw. zwierzyniec. Jest to sporych rozmiarów ogrodzony wybieg dla osła, kóz, kucyków i owiec. Do zwierząt tych można blisko podjeść. Obok znajduje się zagroda z ptactwem domowym. Szczególnie hodowane są tu gęsi. Następnie można udać się na tzw. ścieżkę zmysłów, po której wędruje się bosymi stopami. Droga usłana jest pisakiem i szyszkami, kamieniami i trawą. Na trasie, podczas postoju można własnoręcznie zbudować wieże z licznych gałęzi i mchu. Latem powietrze pachnie niespotykanie. Słychać jest tu również szum wody i kumkanie żab.

Ośrodek posiada place zabaw. Są to kreatywne miejsca dla dzieci, gdzie mogą one bawić się piaskiem i wodą, ponieważ do dyspozycji jest zestaw drewnianych kanałów z możliwością zmiany kierunku płynięcia wody prosto do piaskownicy. Skansen i dom rybaka – to właśnie tutaj można zobaczyć ryby również ryby w dużym akwarium. Warto poczytać o historii rybołówstwa oraz hodowli ryb na tym terenie, która sięga po XII wiek. Gospodarka rybami oczywiście miała tu swoje wzloty i upadki, ale dzięki możnym protektorom, takim jak Maltzanowie – przetrwała zawieruchy dziejowe. W Domu rybaka można zobaczyć piękny film o Dolinie Baryczy z fantastycznymi zdjęciami.

Koło skansenu i placu zabaw znajduje się płuczka – nieduży budynek, w którym w czystej i dobrze natlenowanej wodzie pływają ryby słodkowodne hodowane w tutejszych stawach. To przede wszystkim: jesiotry, liny, amury i karpie. Ciekawostką jest to, że w średniowieczu wkładano do rzeki głowę konia lub cielęcia i lęgły się w tych głowach węgorze. Na tym szlaku można rozłożyć się z własnym piknikiem na wyspie lub spędzić czas w gospodzie jedząc rybę przyrządzoną na różne sposoby. Jest to też szlak dobry do wypraw rowerowych.

Na trasie można zajechać do Sułowa. Jest to wieś, która przez kilkaset lat była miastem. Podczas krótkiego spaceru po rynku i najbliższych uliczkach można zauważyć kilka ciekawych budynków. Nie są one niestety w doskonałym stanie. Najgorzej zaniedbany jest dawny szachulcowy spichlerz z ok. 1800r. lepiej natomiast prezentują się charakterystyczne dla tego rejonu stare niskie domki. Na rynku znajduje się też nietypowy ratusz z wieżą i zegarem. Są tam tablice upamiętniający datę założenia Sułowa i otrzymania przez niego praw miejskich. Na rynku można też zrobić sobie zdjęcie z rybą z Kolorowego Szlaku Karpia.

W kompleksie Ruda Sułowska, w samej wsi, od której kompleks wziął swoją nazwę znajduje się jedno z największych skupisk gniazd bociana białego na Śląsku. To właśnie na terenie tych stawów można zaobserwować podgorzałki, unikatowe i zagrożone w skali globalnej ptaki z rodziny kaczek. Inne występujące tu ptaki to łabędź krzykliwy, hełmiatka, gęś krótkodzioba mała i berlinka, nurek czarnoszyi i rdzawoszyi, pliszka, siwerniak, siewkowiec, szczudłak. Kolejną atrakcją może być: Jaz Niezgoda. To drewniany jaz zwany też Tamą Göringa. Jego wysokość piętrzącej wody to 2,16m. Po południowej stronie Baryczy znajdują się transzeje łączące okopy z czasów II wojny światowej, jakie wykopali żydowscy więźniowie filii obozu Gross-Rosen.

Dużo ciekawych miejsc do zwiedzania dostarcza miasto Trzebnica i okolice. Duża Ścieżka św. Jadwigi jest pętlą o długości 7 km, a na jej trasie znajdziemy siedem tzw. kamieni medytacyjnych, które obrazują cnoty św. Jadwigi Śl. (Wiara, Nadzieja, Miłość – Miłosierdzie, Sprawiedliwość, Skromność – Prostota, Męstwo, Roztropność). Mała Ścieżka św. Jadwigi składa się z 15 granitowych postumentów z jest otwartą księgą. Możemy prześledzić drogę księżnej do świętości, od Diessen, skąd pochodziła jej rodzina, poprzez Andechs (miejsce narodzin), Kitzingen, gdzie wychowywała się w tamtejszym klasztorze po Wrocław, Trzebnicę i szereg innych miejscowości.

Trzebnicki ratusz powstał w 1605 roku. Postawiony został wówczas na miejscu starych, drewnianych kramów kupieckich. Ratusz przetrwał ponad sto lat, gdy w 1729 roku zastąpiono go nowym, szachulcowym budynkiem, postawionym z inicjatywy ksieni Zofii Korycińskiej. Ten budynek również nie doczekał do naszych czasów, a obecny ratusz pochodzi z 1886 roku. Buki w Lesie Bukowym sadzone były już w XVIII wieku.

Willa Zamek powstała nieco ponad 100 lat temu i od początku swego istnienia służyła gościom uzdrowiska jako obiekt hotelowy. Na starych mapach widnieje jako Villa Bock. Ciekawym obiektem w pobliżu jest stara studnia, zbudowana w 1897 roku w formie niedużego, ozdobnego budynku. Nad wejściem do jego wnętrza zachował się fragment napisu i data powstania.

Wieża widokowa na wzgórzu Widok była własnością rodziny Köhlerów i w niektórych opracowaniach nosi swą własną nazwę: Trzy Widoki (nazwę tę odnoszono również do samego wierzchołka). Najwyższy punkt Lasu Bukowego (244 m n.p.m.) był doskonałym miejscem na jej postawienie. Wieża miała ok. 30 m wysokości i roztaczała się z niej niezapomniana, romantyczna panorama Trzebnicy oraz Wzgórz Trzebnickich z najwyższymi ich partiami, leżącymi na zachód od miasta. Niekonserwowana, drewniana wieża zakończyła swój żywot w latach 60. XX wieku.

Drogę Krzyżową - Kalwarię ufundowała ksieni Zofia Korycińska w 1734 r. Na pamiątkę odwiedzin św. Jadwigi Śl. już w XIII wieku stanęła kapliczka, a w drugiej połowie XV wieku niewielki kościół pw. Czternastu Świętych Wspomożycieli, ufundowany przez ksienię Annę I. W XIX wieku kościół został przebudowany w stylu neogotyckim, a dokonał tego Hubert Jantke, którego fragment nagrobka (piękna płaskorzeźba) znajduje się przy kościele. . Zniszczona na niej twarz Chrystusa to efekt strzału, jaki oddał do nagrobka rosyjski żołnierz (widoczny jest ślad po kuli).

W środku Kapliczki św. Jadwigi Śl. (ul. Wrocławska) znajduje się drewniany ołtarz z obrazem z 1977 roku, przedstawiającym patronkę kaplicy. Tradycja mówi, że w tym miejscu często zatrzymywała się św. Jadwiga Śl. w drodze z Wrocławia do klasztoru i miała w zwyczaju tutaj odpoczywać. Kaplica pochodzi z XVIII wieku i nazywana jest „Odpoczynkiem św. Jadwigi Śl.”. Miejsce docenili również filmowcy: to tutaj, w 1958 roku były kręcone sceny filmu „Popiół i diament” ze Zbyszkiem Cybulskim w roli głównej (scena, w której Maciej i Andrzej urządzili zasadzkę na sekretarza PPR, Szczukę), a także ujęcia do odcinka „Rozstajne drogi” serialu „Czterej pancerni i pies”. Przy Kościele w Lesie Bukowym znajduje się grób ostatniego pustelnika, brata Feliksa Plitzko, który do 1946 roku opiekował się świątynią,a także jego siostry.

Grota Matki Bożej z Lourdes przy Kościele w Lesie Bukowym pochodzi z 1927 r. Kolej Wąskotorowa Wrocławsko-Trzebnicko-Prusicka uruchomiona została 1 czerwca 1899 roku (od 1894 roku istniał odcinek milicki) i służyła nie tylko przewozom pasażerskim, ale także towarowym. Dzięki specjalnym platformom wąskotorowym można było transportować także wagony normalnotorowe, które wtaczano na platformę razem z towarem i przewożono w żądane miejsce. Kolej cieszyła się wielkim powodzeniem - już przed I wojną światową korzystało z niej każdego roku niemal pół miliona osób!

Ostatni pociąg wąskotorowy z Wrocławia do Trzebnicy pojechał 27 maja 1967 roku. W swej historii kościół św. Piotra i Pawła pełnił różne funkcje, od kościoła katolickiego, poprzez świątynię ewangelicką po zwykły magazyn. Pierwszy kościół powstał w tym miejscu już w XII wieku (ufundowany przez Piotra Włostowica) i do wieku XVI służył katolikom. Później został przejęty przez coraz liczniejszych w mieście protestantów, a po II wojnie światowej zamieniono go na magazyn. Dopiero w 1987 roku został oddany parafii katolickiej, a w 1998 roku ponownie konsekrowany. Zasadnicza bryła kościoła pochodzi z połowy XIX wieku, zachowały się jednak także starsze elementy.